Παρασκευή, Οκτωβρίου 23, 2020

"εκεί που ζούμε" Χρίστος Κυθρεώτης

Ένα σχόλιο

Το μυθιστόρημα του Χρίστου Κυθρεώτη «εκεί που ζούμε» διακρίνεται για την αφηγηματική ωριμότητα του συγγραφέα, ο οποίος φαίνεται να έχει αφομοιώσει δημιουργικά την παράδοση του λογοτεχνικού είδους που ορίζει την πρόταξη του ιδιωτικού στοιχείου ως βασικού συντελεστή στη λογοτεχνική καταγραφή των κοινωνικών σχέσεων.  Τα χαρακτηριστικά του είδους ορίζονται  γλωσσικά από την πρωτοπρόσωπη αφήγηση, όσον αφορά την αμεσότητα της αφηγηματικής ματιάς, τοποθετώντας το εγώ μοναδικό εκφραστή και διερμηνέα του κοινωνικού περιβάλλοντος, αφήνοντας εκτός  κάδρου το πολιτικό και ιστορικό πεδίο, με τη δυναμική που αυτό συμμετέχει στην  κατασκευή της μυθιστορηματικής πλοκής.
Η μυθοπλαστική καταγραφή του εγώ, δυστυχώς, στερεί από την αφήγηση τα νεωτερικά υλικά για την οικοδόμηση του αφηγηματικού σύμπαντος. Η τοποθέτηση του ατομικού ως κέντρο του μυθοπλαστικού κόσμου, όπως στην περίπτωση του Χρίστου Κυθρεώτη, περιοριορίζει την τροφοδότηση τού αφηγηματικού τοπίου από ανανεωτικά εκφραστικά στοιχεία που θα το απαλλάξουν από τον συντηρητισμό της υφολογικής επαναληπτικότητας και αναγνωρισιμότητας, θα διευρύνουν την αφηγηματική ματιά, δημιουργώντας λεκτικές  ιχνηλατήσεις που, υπό προϋποθέσεις,  μπορούν να οδηγήσουν στην πρωτοτυπία και την αποδέσμευση από τον εγκωβιτισμό του αφηγηματικού εγώ, το οποίο όσον αφορά τη ρεαλιστική εκδοχή του περιορίζει τον συγγραφέα  σε ένα συμβατικό τρόπο γραφής. 
Η λογοτεχνική τοποθέτηση του εγώ, του ατομικού στο επίκεντρο του αφηγηματικού σχεδιασμού, αντανακλάται στη μονοσημία της γλωσσικής εκδοχής ως επιτελικής εκφραστικής επιλογής, αγνοώντας τις πολιτικές, ιστορικές και ιδεολογικές σχέσεις που συγκροτούν την καθημερινότητα της ζωής.  Η λογοτεχνική απόδοση της ιδιωτικής σφαίρας, χωρίς την ενσωμάτωση της πολυπλοκότητας, των αντιφάσεων και της διαλεκτικής των κοινωνικών σχηματισμών στο μυθιστορηματικό οικοδόμημα, την αντιστοίχισή τους με γλωσσικούς εναλλακτικούς προσδιορισμούς, μοιραία οδηγεί σε αφηγηματικές συμβάσεις, οι οποίες πέρα από την παρελθοντική ευρηματικότητα και εμβέλεια τους έχουν πια ξεπεραστεί.
Αυτό που διασώζει το βιβλίο και το αξιολογεί ως ένα σημαντικό μυθιστόρημα είναι η εξαιρετική γλωσσική μανιέρα του που δεν αντιστέκεται ούτε προκαλεί την συμβατική αναγνωστική μέθοδο, προσφέρει οικείες αφηγηματικές αναδρομές στον αναγνώστη, συνοψίζοντας, με εξαιρετικό τρόπο ένα μεγάλο μέρος της πεζογραφικής παραγωγής που εκφράζεται με όμοιους γλωσσικούς  κώδικες.
Το βιβλίο λοιπόν του Χρίστου Κυθρεώτη είναι η κορύφωση και η επιτομή  αυτής της λογοτεχνικής περιόδου της ιδιωτικής περιοχής. Όσο γρηγορότερα κατανοηθεί η σημασία του τόσο καλύτερο για τη λογοτεχνία. 

ΧΡΙΣΤΟΣ ΚΥΘΡΕΩΤΗΣ
"εκεί που ζούμε"

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ


 

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πόσο εύστοχο σχόλιο! Νομίζω ότι λόγω νεότητας, η οπτική του συγγραφέα είναι κάπως περιορισμένη. Αυτό άλλωστε φαίνεται και από το ακόλουθο απόσπασμα από συνέντευξη του Κυθρεώτη στη Lifo :
«Μέσα στην κρίση γίναμε καταναλωτές πληροφοριών, και μάλιστα πληροφοριών που δεν θα μας ενδιέφεραν δύο χρόνια πριν και πιθανότατα δεν θα μας ενδιαφέρουν και σε πέντε χρόνια – τι είναι τα σπρεντς, ποια η νομική φύση του Eurogroup. Νομίζω ότι υπάρχουν άνθρωποι που για δέκα χρόνια ξεχάστηκαν μπροστά σε ένα δελτίο ειδήσεων ή πάνω από το πληκτρολόγιο να σχολιάζουν γνώμες άλλων στο Facebook. Και γι' αυτό σήμερα, που όλο αυτό σταματάει πλέον να κατανοείται ως κρίση, βλέπεις ανθρώπους σιγά-σιγά να σηκώνουν το κεφάλι απ' τις οθόνες και να είναι σαν αγουροξυπνημένοι. Είναι σαν να κοιμόντουσαν δέκα χρόνια, σηκώνουν το κεφάλι και βλέπουν όλα τα πράγματα που έχουν αλλάξει και δεν καταλαβαίνουν τι γίνεται.
Βλέπουν, ας πούμε, αυτό που συμβαίνει με τη ραπ στη μουσική, ή να τους μιλάνε τα παιδιά τους και να θέλουν μεταφραστή, βλέπουν ανθρώπους που από το χόμπι τους βγάζουν λεφτά και δεν καταλαβαίνουν τι γίνεται, γιατί όσο γινόταν αυτοί έβλεπαν ειδήσεις. Και δεν άλλαζαν καν κανάλι, στην τηλεόραση. Οπότε τις αλλαγές τις βλέπουν τώρα σαν απειλή, κι αυτό το συναίσθημα ότι «έχασα δέκα χρόνια» είναι συντριπτικό. Γι' αυτό και –χωρίς να κρίνω αν είναι σωστή πολιτικά ή λάθος– αυτή η φράση «επιστροφή στην κανονικότητα» έχει μια βαθιά μελαγχολία. Είναι σαν να λέει «εντάξει, ό,τι έγινε-έγινε, πάμε να το πιάσουμε από εκεί που το αφήσαμε το 2009, πάμε πάλι κανονικά» – μόνο που στο μεταξύ χάσαμε δέκα χρόνια. Στο μεταξύ υπάρχουν άνθρωποι που κοιμήθηκαν 30 και ξύπνησαν 40.»
(https://www.lifo.gr/articles/book_articles/252102/o-xristos-kythreotis-egrapse-ena-apo-ta-pio-apolaystika-mythistorimata-ton-teleytaion-eton)

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

Σωστά.Όταν ο συγγραφέας περιορίζει την ευρύτητα της κοινωνικής του ματιάς, τόσο η γλωσσική ανταπόκριση είναι περιορισμένη.