ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΚΑΡΦΙΑ

 

Στο νησί Μοντεστρέλα οι ιθαγενείς κάτοικοι, κατά τη διάρκεια του εκκλησιασμού τους την Εβδομάδα των Παθών, δεν κρατούν αναμμένα κεριά αλλά αναμμένα καρφιά.
Είναι μια συμβολική κίνηση διαμαρτυρίας για τον βίαιο εκχριστιανισμό τους.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΑΡΦΙΑ

 6) Γιατί η μικρή Τερέζα αντί για κούκλες κρατάει στην αγκαλιά της καρφιά;

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ "Το αλάτι του Bad Ischl"

1) Το απόσπασμα από το βιβλίο του Τόμας Μαν, "Το μαγικό βουνό", που αναφέρεται στην αρχή του βιβλίου

"Οι ιστορίες πρέπει να είναι παρελθούσες,

 κι όσο πιο παρελθούσες είναι

τόσο το καλύτερο γι' αυτές τις ιστορίες" 

είναι νομίζω το βασικό υποστηρικτικό επιχείρημα για την συγγραφή του.

2) Το βιβλίο είναι μια επίδειξη εξερευνημένου βάθους, όπου οι "γυάλινες πλατφόρμες" είναι η μνήμη, περιοχή επίδικων θεμάτων, και "σκάμματα με αρχαία ερείπια" ο αναγνωστικός ρεμβασμός κορυφαίων αφηγήσεων της ευρωπαϊκής, κυρίως, λογοτεχνίας, οι αναπολήσεις ταξιδιωτικών περιηγησεων, και η αποκάλυψη ανεκδολογικών ιστορικών κι φιλολογικών γεγονότων.

3) Το βιβλίο είναι μια ονειροπόληση ωριμότητας, αντίστοιχη με τη συμβολική επιχείρηση  ενηλικίωσης της παιδικής ηλικίας με τα παπούτσια των ενηλίκων.

4) Ο κ. Κώστας Μαυρουδής, ένας μελαγχολικός του χρόνου, επιχειρεί να ερμηνεύσει το παρελθόν και να μας το παραδώσει ως αισθητικό γεγονός. Επιλέγει να χρησιμοποιήσει θραύσματα γραφής, αποφθέγματα, αφορισμούς, μικροαφήγησεις, αποδίδοντας με αυτόν τον τρόπο το μορφολογικό μέρος του βιβλίου, σε πλήρη διαλεκτική σχέση με τη βασική του θέση ότι "αυτό που συντηρείται στη μνήμη είναι μια αυτονομημένη φόρμα [...]το θραύσμα είναι καινούργια μορφή, με την προϋπόθεση ότι το βλέπουμε αυτοτελώς, ότι δεν μας παρασύρει η περιέργεια για την παλιά του ακεραιότητα".

5) Το βιβλίο είναι μια άσκηση μυημένων. Ο συγγραφέας αναδομώντας το παρελθόν του, κι ο αναγνώστης οικοδομώντας το παρόν του.

6) Αν ένα κείμενο αρτιώνεται στο διηνεκές, όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, κανείς δεν είναι σίγουρος για τη γραμμική εξέλιξή του. Οι προσπάθειες επανεγγραφής του έργου, χρονικά, γλωσσικά, υφολογικά, δεν είναι η ανάγκη του συγγραφέα για το απόλυτο, η αναμέτρηση με την ατέλεια, αλλά η αμφιβολία, η αμφισβήτηση, και η υπονόμευση τελικά γι'αυτό που ήδη έχει ειπωθεί.

7) Αν σύμφωνα με το συγγραφέα έχουν εδώ και χρόνια προετοιμαστεί οι επιλογές μας, η ανάγνωση είναι στάση "ιδιοτέλειας" που καθορίστηκε από την ιστορία μας, από τους αισθητικούς συντελεστές της, ότι διαβάζουμε υπό καθοδήγηση, το ίδια ακριβώς επιχειρήματα μπορούμε να επικαλεστούμε για τη συγγραφή.

8) Η υποστηρικτική τακτική του συγγραφέα αντλεί τα επιχειρήματά της, εκτός ελάχιστων περιπτώσεων, από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η μονομερής αυτή επιλογή, ενδέχεται να αποδυναμώνει την ευρύτητα και πληρότητα των επιχειρημάτων και να αναδεικνύει την σχετικότητα των κριτηρίων, επιβεβαιώνοντας τη φράση του Γιαν βαν Άυκ που αναφέρεται στο βιβλίο:

"Όσο καλύτερα μπορώ".

9) Πρόχειρα σημειώνω ότι ο λόγος του  κ.Κώστα Μαυρουδή εκτός από ευρωκεντρικός είναι και ανδροκεντρικός. Σπάνια ο συγγραφέας στα κείμενα του αναφέρεται σε έργα γυναικών. Η στάση του απέναντι τους, στις περιπτώσεις όπου αναφέρεται σ'αυτές, είναι νομίζω υποτιμητική.

Σταχυολογώ δύο παραδείγματα:

"Δεν μου διέφευγε μια σιωπηρή θυμηδία απέναντί του, κυρίως απ' τις γυναίκες που πάντα πλήττουν με τους μοναχικούς και τα διανοήματα". 

σ.88

10) Κανένα λογοτεχνικό κείμενο δεν είναι ανιδεολόγητο. Απαραίτητο στοιχείο του στοχασμού, συγγενής της αυτογνωσίας, η ιδεολογία, επιχωματισμένη από στρώσεις φιλολογίας και λογοτεχνικής δεξιότητας, διαπερνά την αφηγηματική δομή του κειμένου ως απότοκος των παραγωγικών σχέσεων. Ιδεολογία λοιπόν ουδέτερη και αντικειμενική δεν υπάρχει. Και οι συγγραφείς πρέπει να το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

" Χιλιάδες φορές καταλάβαμε αυτό που δεν μας είπαν ή ασπαστήκαμε μιαν άποψη που ποτέ δεν διατυπώθηκε. Το νόημα, πολύ περισσότερο οι έντεχνες μορφές, είναι απέραντο πεδίο παρανοήσης".

"Το αλάτι του Bad Ischl"

σ.94

 

Το αλάτι του Bad Ischl

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ "ΑΛΑΤΙ ΤΟΥ BAD ISCHL"

Διάβασα το βιβλίο δύο φορές, δίχως κανένα χρονικό διάστημα ανάμεσα στις αναγνώσεις. Δεν θυμάμαι να το έχω κάνει ξανά για κάποιο άλλο βιβλίο πεζογραφίας. Τι με οδήγησε όμως σ' αυτή την μοναδική αναγνωστική πράξη;

Το ενδιαφέρον του

Η πρωτοτυπία του

Η γλωσσική του επάρκεια

Το περιεχόμενο του

Το ύφος του 

Ο τρόπος γραφής

Οι βιβλιογραφικές και οι ανεκδολογικές αναφορές του

Η δοκιμιακή λιτότητα των κειμένων.

Η τεκμηριωμένη υποστηρικτική επιχειρηματολογία του

Η διαφορετικότητα του ως μορφή και περιεχόμενο

Ο επαρκής χρόνος μου

Η λυτρωτική ανάδειξη του απροόπτου

Το παιχνίδι των υπαινιγμών του

Ο σαρκασμός του

Η μελετημένη του ευφράδεια

Η διακόσμηση των αφορισμών του

Η εγκράτεια στην αφηγηματική μακρηγορία

Η αρτιότητα των συνειρμών

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

14) Όταν είναι ψηλά και φοβάται να κατέβει, παίρνω μια σκάλα, τη στηρίζω στον τοίχο, ανεβαίνω σιγά σιγά μη με πάρει είδηση, την αρπάζω από το σβέρκο και την κατεβάζω κάτω προσεκτικά.

Ευγνωμονούσα πού βρίσκεται σε ασφαλές έδαφος, αρχίζει να τρέχει στο πάτωμα διαγράφοντας κύκλους, τεθλασμένες διαδρομές, χαρούμενη και ευτυχής, ώσπου εξαφανίζεται κάτω από το κρεβάτι.

Δεν υποπτεύεται ότι έχω απλώσει τριγύρω εντομοκτόνο.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

13) Ο Θανάσης Αθανασίου κάθε βράδυ πριν ξαπλώσει στο κρεβάτι του να κοιμηθεί κάνει το σταυρό του και ασπάζεται την εικόνα του Αγ. Αθανασίου που έχει κρεμασμένη στον τοίχο πίσω από το προσκεφάλι του.

Μια νύχτα αμέλησε να εκπληρώσει το θρησκευτικό του καθήκον, δίχως να δοθεί καμία εξήγηση εκ μέρους του,

Αποτέλεσμα, την άλλη μέρα το πρωί, ο άγιος έλειπε από τη θέση του. 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

12) Ένα βράδυ που 'βρεχε, που 'βρεχε μονότονα, ο Κ. ακουμπισμένος στον τοίχο του διώροφου σπιτιού της οδού Κλέωνος περιμένει την Λ. που έχει αργήσει στο ραντεβού.

Ο χρόνος περνάει, η δυσαρέσκεια του αυξάνεται. Μην μπορώντας να διαχειριστεί τη συναισθηματική του φόρτιση για την απουσία της Λ, ο Κ. ,απελπισμένος, αρχίζει να χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο, φωνάζοντας:

Γιατί; Γιατί; Γιατί;

Το μοιραίο θα είχε επέλθει προ πολλού, αν στην άκρη του δρόμου δεν φαινόταν η φιγούρα της Λ. να έρχεται προς το μέρος του. Στο αιματοβαμμένο πρόσωπο του Κ. ζωγραφίστηκε μία λάμψη χαράς. Διέκοψε την ανόητη συμπεριφορά του και βάδισε προς το μέρος της, φτιάχνοντας τα μαλλιά του με τις άκρες των δακτύλων του.

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΚΑΡΦΙΑ

5) Από τα καρφιά που διαθέτετε ποιο προτιμάτε περισσότερο;

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

11) Οτιδήποτε μισούσε το κρεμούσε στους εσωτερικούς τοίχους του σπιτιού του.

Η παράλογη πράξη του είχε ως αποτέλεσμα φίλοι, συγγενείς και ερωμένες να αποφεύγουν να τον επισκέπτονται στο σπίτι.

Ικανοποιημένος από την ευεργεσία των αποφάσεων του, απομονωμένος και μοναχικός, έφτιαξε μια θηλιά και κρεμάστηκε δια αντιπροσώπου.

Ήταν ένας τρόπος να αποδεχθεί το τετελεσμένο.

ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΑ ΤΗΣ ΠΟΠΗΣ

 

Την είχε απορροφήσει το πνεύμα των Χριστουγέννων. Έφτιαχνε μελομακάρονα, κουραμπιέδες, που τόσο άρεσαν στα παιδιά, άκουγε χριστουγεννιάτικα τραγούδια, έβλεπε ταινίες με χριστουγεννιάτικο περιεχόμενο και δεν έχανε εορταστικό πρόγραμμα στην τηλεόραση.

Όλα τα άλλα πνεύματα, το πνεύμα των καλοκαιρινών διακοπών, των εθνικών εορτών, του δάσους, το πνεύμα του Ελληνισμού και της Ιστορίας, της Τέχνης, ακόμη και του μελισσιού, αυτές τις μέρες είχαν απομακρυνθεί από τον πνευματικό της ορίζοντα και περίμεναν τη σειρά τους αργότερα για να κυριαρχήσουν ξανά.

Μόνο ένα πνεύμα αντιστεκόταν. Το οινοπνευματώδες.

Αυτό την οδηγούσε κάθε χρόνο, παραμονή Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, στην κεντρική πλατεία της πόλης για να πει τα κάλαντα, με τον συνοδευτικό ήχο του σιδερένιου τρίγωνού της, που διατηρούσε ευλαβικά από τα παιδικά της χρόνια, σ' ένα κοινό που την παρακολουθούσε και την αποθέωνε μετά το τέλος της εορταστικής παράστασης.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

10) Κάθε φορά που τα ψάρια τον καλούν να κολυμπήσει μαζί τους κρύβεται πίσω από τον τοίχο μέχρι να περάσει ο κίνδυνος.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

9) -Παλεύεις;-

Παλεύω.

Όλα αυτά μπροστά στον τοίχο της Ζιλμπέρτ Μοτοσακό.

Νίκησα.

Εκείνη έλειπε.

"The Wrestlers" 1899

Thomas Eakins

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

8) Ο τοιχοδιώκτης Ιμάμ Αρμένιος παραμένει άνεργος, λόγω έλλειψης προσφοράς εργασίας. Μένει όμως πιστός στην επαγγελματική επιλογή του, αν και το επάγγελμα του είναι άνευ αντικειμένου.

Ως προς το ζην, τρέφεται σε συσσίτια του δήμου και κοιμάται σε ξενώνες αστέγων.

Τα ποτά του τα κερνάω εγώ και κάποιοι άλλοι υποστηρικτές της ουτοπίας του.

"Number 5 (Red Wall)" 1952

Ad Reinhardt

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

7) Ένας δρυοκολάπτης με άνοια χτυπά τον τοίχο της αυλής μας.

Τικ-τοκ, τικ-τοκ, τικ-τοκ.

Μπροστά στον κίνδυνο της ασιτίας φροντίζουμε τη σίτισή του με δικές μας τροφές. Όλες όμως οι προσπάθειες μας αποτυγχάνουν. Κάθε φορά που τον πλησιάζουμε, βγάζει τη γλώσσα κοροϊδευτικά και αρνείται την προσφορά μας.

Για αυτό και εμείς, ως έσχατη λύση, αρχίζουμε να ραμφίζουμε τα δέντρα της αυλής, με μιμητικές κινήσεις, ελπίζοντας ότι η πράξη αυτή είναι ένας θεραπευτικός τρόπος να διορθώσουμε την απώλεια της μνήμης του, δίχως μέχρι τώρα ορατό αποτέλεσμα.

Θα συνεχίσουμε όμως μέχρι το μοιραίο τέλος.

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

6) Καθώς γερνούσε θύμωνε. Λίγο πριν το θάνατό του. αντιλαμβανόμενος το αναπόφευκτο τέλος. διέλυσε τα πάντα μέσα στο σπίτι, δίχως κανείς να τολμήσει να τον σταματήσει. Το μόνο που άφησε άθικτο ήταν το νεκροκρέβατό του. Εκεί έγειρε και πέθανε ήρεμα.

Το λεηλατημένο σπίτι έμεινε όπως ήταν, κλειδώθηκε και ονομάστηκε "Το σπίτι του έξαλλου θανάτου". Τώρα απομένει μόνο ο βορινός τοίχος να το θυμίζει. 

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

5) Περνώντας έξω από το σπίτι της Λαρίσσα Π. διέκρινα ένα πουλάκι στον τοίχο της αυλής της. Στεκόταν ακίνητο, δίχως να δίνει σημεία ζωής. Πλησίασα κοντά και είδα ότι ήταν βαλσαμωμένο. Συνέχισα τον δρόμο μου για να μη χαλάσω την αταραξία του.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΚΑΡΦΙΑ

 

Κυρίες και κύριοι

Στόχος μας κανένα καρφί ακάρφωτο.

Εμπρός! Αυτή τη φορά ο φακίρης δεν θα μας ξεφύγει!

"Τον φακίρη θα καρφώσουμε

Σε ένα παλιό μπαούλο

Κι αν δεν τα καταφέρουμε

Μας ρίχνετε φατούρο"

Λεωνίδας Λεοντάρης

Εφημερίς "Υπερπατρίς"

3 Ιουλίου 1923

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΚΑΡΦΙΑ

 

5) Παρόλο που το έχει καρφώσει στον τοίχο, μέρες τώρα, το λούτρινο ψαράκι ακόμη σπαρταράει.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

4) Τους είδα να ανεβαίνουν τον γυάλινο τοίχο του Υπουργείου Συγκοινωνιών. Πλησίασα κάποιον που τους παρατηρούσε προσεχτικά και κάτι σημείωνε σ'ένα μπλοκάκι.

-Μα τι κάνουν; τον ρώτησα απορημένος.

-Οντισιόν για το καινούργιο έργο του Spiderman, απάντησε, και συνέχισε να σημειώνει τις επιδόσεις των αναρριχώμενων υποψηφίων πρωταγωνιστών στο μπλοκάκι του.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΙΧΟΥΣ

 3) Αφού δεν είχε κήπο σπίτι του, αποφάσισε να φροντίζει με επιμέλεια και γνώση κηπουρού τους ανθισμένους τοίχους του.

Δεν χρειαζόταν άλλωστε πολλά. Τα πινέλα του και τα χρώματα του. Τα υπόλοιπα τα αναλάμβαναν τα πουλιά.