ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΚΑΡΦΙΑ

 

Στο νησί Μοντεστρέλα οι ιθαγενείς κάτοικοι, κατά τη διάρκεια του εκκλησιασμού τους την Εβδομάδα των Παθών, δεν κρατούν αναμμένα κεριά αλλά αναμμένα καρφιά.
Είναι μια συμβολική κίνηση διαμαρτυρίας για τον βίαιο εκχριστιανισμό τους.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΚΑΡΦΙΑ

 6) Γιατί η μικρή Τερέζα αντί για κούκλες κρατάει στην αγκαλιά της καρφιά;

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ "Το αλάτι του Bad Ischl"

1) Το απόσπασμα από το βιβλίο του Τόμας Μαν, "Το μαγικό βουνό", που αναφέρεται στην αρχή του βιβλίου

"Οι ιστορίες πρέπει να είναι παρελθούσες,

 κι όσο πιο παρελθούσες είναι

τόσο το καλύτερο γι' αυτές τις ιστορίες" 

είναι νομίζω το βασικό υποστηρικτικό επιχείρημα για την συγγραφή του.

2) Το βιβλίο είναι μια επίδειξη εξερευνημένου βάθους, όπου οι "γυάλινες πλατφόρμες" είναι η μνήμη, περιοχή επίδικων θεμάτων, και "σκάμματα με αρχαία ερείπια" ο αναγνωστικός ρεμβασμός κορυφαίων αφηγήσεων της ευρωπαϊκής, κυρίως, λογοτεχνίας, οι αναπολήσεις ταξιδιωτικών περιηγησεων, και η αποκάλυψη ανεκδολογικών ιστορικών κι φιλολογικών γεγονότων.

3) Το βιβλίο είναι μια ονειροπόληση ωριμότητας, αντίστοιχη με τη συμβολική επιχείρηση  ενηλικίωσης της παιδικής ηλικίας με τα παπούτσια των ενηλίκων.

4) Ο κ. Κώστας Μαυρουδής, ένας μελαγχολικός του χρόνου, επιχειρεί να ερμηνεύσει το παρελθόν και να μας το παραδώσει ως αισθητικό γεγονός. Επιλέγει να χρησιμοποιήσει θραύσματα γραφής, αποφθέγματα, αφορισμούς, μικροαφήγησεις, αποδίδοντας με αυτόν τον τρόπο το μορφολογικό μέρος του βιβλίου, σε πλήρη διαλεκτική σχέση με τη βασική του θέση ότι "αυτό που συντηρείται στη μνήμη είναι μια αυτονομημένη φόρμα [...]το θραύσμα είναι καινούργια μορφή, με την προϋπόθεση ότι το βλέπουμε αυτοτελώς, ότι δεν μας παρασύρει η περιέργεια για την παλιά του ακεραιότητα".

5) Το βιβλίο είναι μια άσκηση μυημένων. Ο συγγραφέας αναδομώντας το παρελθόν του, κι ο αναγνώστης οικοδομώντας το παρόν του.

6) Αν ένα κείμενο αρτιώνεται στο διηνεκές, όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας, κανείς δεν είναι σίγουρος για τη γραμμική εξέλιξή του. Οι προσπάθειες επανεγγραφής του έργου, χρονικά, γλωσσικά, υφολογικά, δεν είναι η ανάγκη του συγγραφέα για το απόλυτο, η αναμέτρηση με την ατέλεια, αλλά η αμφιβολία, η αμφισβήτηση, και η υπονόμευση τελικά γι'αυτό που ήδη έχει ειπωθεί.

7) Αν σύμφωνα με το συγγραφέα έχουν εδώ και χρόνια προετοιμαστεί οι επιλογές μας, η ανάγνωση είναι στάση "ιδιοτέλειας" που καθορίστηκε από την ιστορία μας, από τους αισθητικούς συντελεστές της, ότι διαβάζουμε υπό καθοδήγηση, το ίδια ακριβώς επιχειρήματα μπορούμε να επικαλεστούμε για τη συγγραφή.

8) Η υποστηρικτική τακτική του συγγραφέα αντλεί τα επιχειρήματά της, εκτός ελάχιστων περιπτώσεων, από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η μονομερής αυτή επιλογή, ενδέχεται να αποδυναμώνει την ευρύτητα και πληρότητα των επιχειρημάτων και να αναδεικνύει την σχετικότητα των κριτηρίων, επιβεβαιώνοντας τη φράση του Γιαν βαν Άυκ που αναφέρεται στο βιβλίο:

"Όσο καλύτερα μπορώ".

9) Πρόχειρα σημειώνω ότι ο λόγος του  κ.Κώστα Μαυρουδή εκτός από ευρωκεντρικός είναι και ανδροκεντρικός. Σπάνια ο συγγραφέας στα κείμενα του αναφέρεται σε έργα γυναικών. Η στάση του απέναντι τους, στις περιπτώσεις όπου αναφέρεται σ'αυτές, είναι νομίζω υποτιμητική.

Σταχυολογώ δύο παραδείγματα:

"Δεν μου διέφευγε μια σιωπηρή θυμηδία απέναντί του, κυρίως απ' τις γυναίκες που πάντα πλήττουν με τους μοναχικούς και τα διανοήματα". 

σ.88

10) Κανένα λογοτεχνικό κείμενο δεν είναι ανιδεολόγητο. Απαραίτητο στοιχείο του στοχασμού, συγγενής της αυτογνωσίας, η ιδεολογία, επιχωματισμένη από στρώσεις φιλολογίας και λογοτεχνικής δεξιότητας, διαπερνά την αφηγηματική δομή του κειμένου ως απότοκος των παραγωγικών σχέσεων. Ιδεολογία λοιπόν ουδέτερη και αντικειμενική δεν υπάρχει. Και οι συγγραφείς πρέπει να το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

" Χιλιάδες φορές καταλάβαμε αυτό που δεν μας είπαν ή ασπαστήκαμε μιαν άποψη που ποτέ δεν διατυπώθηκε. Το νόημα, πολύ περισσότερο οι έντεχνες μορφές, είναι απέραντο πεδίο παρανοήσης".

"Το αλάτι του Bad Ischl"

σ.94

 

Το αλάτι του Bad Ischl

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΟ "ΑΛΑΤΙ ΤΟΥ BAD ISCHL"

Διάβασα το βιβλίο δύο φορές, δίχως κανένα χρονικό διάστημα ανάμεσα στις αναγνώσεις. Δεν θυμάμαι να το έχω κάνει ξανά για κάποιο άλλο βιβλίο πεζογραφίας. Τι με οδήγησε όμως σ' αυτή την μοναδική αναγνωστική πράξη;

Το ενδιαφέρον του

Η πρωτοτυπία του

Η γλωσσική του επάρκεια

Το περιεχόμενο του

Το ύφος του 

Ο τρόπος γραφής

Οι βιβλιογραφικές και οι ανεκδολογικές αναφορές του

Η δοκιμιακή λιτότητα των κειμένων.

Η τεκμηριωμένη υποστηρικτική επιχειρηματολογία του

Η διαφορετικότητα του ως μορφή και περιεχόμενο

Ο επαρκής χρόνος μου

Η λυτρωτική ανάδειξη του απροόπτου

Το παιχνίδι των υπαινιγμών του

Ο σαρκασμός του

Η μελετημένη του ευφράδεια

Η διακόσμηση των αφορισμών του

Η εγκράτεια στην αφηγηματική μακρηγορία

Η αρτιότητα των συνειρμών

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

14) Όταν είναι ψηλά και φοβάται να κατέβει, παίρνω μια σκάλα, τη στηρίζω στον τοίχο, ανεβαίνω σιγά σιγά μη με πάρει είδηση, την αρπάζω από το σβέρκο και την κατεβάζω κάτω προσεκτικά.

Ευγνωμονούσα πού βρίσκεται σε ασφαλές έδαφος, αρχίζει να τρέχει στο πάτωμα διαγράφοντας κύκλους, τεθλασμένες διαδρομές, χαρούμενη και ευτυχής, ώσπου εξαφανίζεται κάτω από το κρεβάτι.

Δεν υποπτεύεται ότι έχω απλώσει τριγύρω εντομοκτόνο.

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

13) Ο Θανάσης Αθανασίου κάθε βράδυ πριν ξαπλώσει στο κρεβάτι του να κοιμηθεί κάνει το σταυρό του και ασπάζεται την εικόνα του Αγ. Αθανασίου που έχει κρεμασμένη στον τοίχο πίσω από το προσκεφάλι του.

Μια νύχτα αμέλησε να εκπληρώσει το θρησκευτικό του καθήκον, δίχως να δοθεί καμία εξήγηση εκ μέρους του,

Αποτέλεσμα, την άλλη μέρα το πρωί, ο άγιος έλειπε από τη θέση του. 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΤΟΙΧΟΥΣ

 

12) Ένα βράδυ που 'βρεχε, που 'βρεχε μονότονα, ο Κ. ακουμπισμένος στον τοίχο του διώροφου σπιτιού της οδού Κλέωνος περιμένει την Λ. που έχει αργήσει στο ραντεβού.

Ο χρόνος περνάει, η δυσαρέσκεια του αυξάνεται. Μην μπορώντας να διαχειριστεί τη συναισθηματική του φόρτιση για την απουσία της Λ, ο Κ. ,απελπισμένος, αρχίζει να χτυπάει το κεφάλι του στον τοίχο, φωνάζοντας:

Γιατί; Γιατί; Γιατί;

Το μοιραίο θα είχε επέλθει προ πολλού, αν στην άκρη του δρόμου δεν φαινόταν η φιγούρα της Λ. να έρχεται προς το μέρος του. Στο αιματοβαμμένο πρόσωπο του Κ. ζωγραφίστηκε μία λάμψη χαράς. Διέκοψε την ανόητη συμπεριφορά του και βάδισε προς το μέρος της, φτιάχνοντας τα μαλλιά του με τις άκρες των δακτύλων του.