Δευτέρα, Σεπτεμβρίου 09, 2013

ΤΟ 16ο!

Μετά από τόσα χρόνια ανάγνωσης, είμαι σε θέση να υποστηρίξω ότι έχω τη ικανότητα να κρίνω με  δικές μου αξιολογικές αναφορές την επιλογή για την ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων. Ικανότητα  που πηγάζει από την ύπαρξη προσωπικών κριτηρίων που ορίζουν την αναγνωστική μου συγκρότηση, επαρκή για να στηρίξουν την  κριτική κατανόηση των λογοτεχνικών κειμένων.  Η επάρκεια αυτή μου δίνει τη δυνατότητα, στο μέτρο της διανοητικής μου διαύγειας, να αποδέχομαι  τα βιβλία που κυκλοφορούν και προτείνονται, πολλά απ’αυτά σαν αριστουργήματα, με επιφύλαξη και κριτική ματιά όσα, τελικά, από αυτά αποφασίσω να διαβάσω. Βιβλία Ελλήνων συγγραφέων δεν διαβάζω πια, περιμένω, όμως, τον Μισέλ Φάις να δημοσιεύσει, για να πάω στο βιβλιοπωλείο ν’αγοράσω το καινούργιο του βιβλίο. Αρκετές φορές, όταν θέλω να επιδείξω τις γνώσεις μου, όσον αφορά το λογοτεχνικό βιβλίο, στις παρέες μου, που με θεωρούν ένα συνδυασμό μέντορα και εξωγήινου, αν καμιά φορά το φέρει η συζήτηση, με δική μου πρωτοβουλία φυσικά, με ύφος παντογνώστη αποφαίνομαι, τελεσιδίκως, ότι τα βιβλία που πρέπει να διαβάσουμε στη ζωή μας δεν είναι παραπάνω από δεκαπέντε. Πάντα λέω δεκαπέντε για να ξεφύγω από τα κλισέ που κατακλύζουν την δημοσιογραφική οικογένεια, όταν ρωτούν λογοτέχνες φορτωμένους λογοτεχνικά βραβεία, εξαιρετικές κριτικές από ομότεχνούς τους, απαραιτήτως αναγνωρίσιμους από το τηλεοπτικό και μιντιακό κοινό. «Ποια είναι τα δέκα καλύτερα βιβλία που διαβάσατε;», δίχως να μπαίνουν στον κόπο να καινοτομήσουν, ρωτώντας, ποια είναι τα δεκαπέντε, τα είκοσι, τα τριάντα κ.ο. κ. Φαίνεται η απόφαση για σύντομα κείμενα στις εφημερίδες, ακόμα και στα βιβλιογραφικά ένθετα, όταν υπήρχαν, πρέπει να βρει και δω την εφαρμογή της. Που να διαβάζει ο αναγνώστης, έστω ο μυημένος, ολόκληρο κατεβατό. Μην κοιτάτε στο διαδίκτυο όπου υπάρχουν βιβλιόφιλοι που διαβάζουν ένα βιβλίο, άνω των τριακοσίων σελίδων, κάθε τρεις μέρες και το κρίνουν με παραλλαγές δελτίων τύπου των εκδοτικών οίκων! Αλλά ξεφεύγω.
Έλεγα, λοιπόν, ή μάλλον έγραφα, ότι, σαν απόλυτος κάτοχος της γνώσης, το σύνολο των βιβλίων που αξίζει να διαβάσει κάποιος στη ζωή του, με προσδόκιμο ζωής τα εξήντα πέντε χρόνια, να έχουμε, βρε αδελφέ, κάποια πνευματική διαύγεια, αν την έχουμε αποκτήσει ποτέ,  δεν υπερβαίνουν τα δεκαπέντε βιβλία, τα οποία όταν μου δινόταν η ευκαιρία, ή και χωρίς να μου δοθεί, τα απαριθμούσα στο έκθαμβο αλλά συγχρόνως αδιάφορο ακροατήριο.
1. «Δον Κιχώτης» μετάφραση, οποσδήποτε, Ηλία Ματθαίου
2. «Έγκλημα και τιμωρία»
3. «Άννα Καρένινα»
4. «Το μοναστήρι της Πάρμας»
5. «Βιζυηνός, Άπαντα πεζά»
6. «Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ»
7. «Εννέα ιστορίες» Τζ.Ντ.Σάλιντζερ
8. «Χέρτσογκ»
9. «Μεγάλες προσδοκίες»
10. «Αν μια νύχτα του χειμώνα ένας ταξιδιώτης»
11. «Διηγήματα, 2 τόμοι» Ρομπέρτο Μπολάνιο
12. «Νοστρόμο»
13. «Αναζητώντας το χαμένο χρόνο», όλοι οι τόμοι σαν ένα βιβλίο.
14. «Ιστορία του κόσμου σε 10 ½ κεφάλαια»
15. «Το σόλο του Φίγκαρο»
¨Ετσι περνούσα τη ζωή μου, διαβάζοντας βιβλία, που τα θεωρούσα βιταμινούχα βιβλιογραφικά συμπληρώματα, που επιβεβαίωναν τον «λογοτεχνικό κανόνα» μου. Βιβλία τα οποία πέρα από την συνεισφορά τους στην πνευματική μου αλαζονεία, την οποία ως αυθεντικός πνευματικός άνθρωπος μεταμόρφωνα σε μετριοφροσύνη και δημοκρατικότητα στο περιορισμένο κοινό μου, δίνοντας τη δυνατότητα, ως αρωγός της περιορισμένης γνώσης τους, ο αλιτήριος, οι άσχετοι συνομιλητές μου να αμφισβητήσουν την αδιαπραγμάτευτη λίστα, ένα είδος μνημονίου δηλαδή, προτάσσοντας το δημοκρατικότατο διαλεκτικό ερώτημα, βγαλμένο μέσα από τις μνημονιακές, τάχα, διαπραγματεύσεις. Έχετε να προτείνετε κάτι καλύτερο; Σίγουρος, βέβαια, για την άφωνη επιβεβαίωσή μου.
Ώσπου τα τελευταία χρόνια τα πράγματα δυσκόλεψαν, όταν το κοινό, με το οποίο συνομιλώ, διευρύνθηκε επικίνδυνα, στην προσπάθειά μου να επικοινωνήσω με περισσότερους ανθρώπους, επαρκείς γνώστες την λογοτεχνικής αγοράς. Μετά από πέντε χρόνια κατάφερα, νομίζω, να διαχωρίσω την ήρα από το στάρι, και να παρακολουθώ διαδικτυακά  δεκαπέντε(πάλι;) ανθρώπους που τα κείμενα και τα σχόλιά τους είναι ικανά να βελτιώσουν, να αμφισβητήσουν, να ανατρέψουν, να επιβεβαιώσουν τον, έτσι κι αλλιώς, ακλόνητο κανόνα μου.
Έτσι λοιπόν, πριν από δεκαπέντε(Φτού! Πάλι δεκαπέντε!) μέρες, η διαδικτυακή φίλη Lapsus digiti μου πρότεινε να διαβάσω το βιβλίο «Ο Σόλομον Γκάρσκυ ήταν εδώ». Οι γνώσεις της για την λογοτεχνία, τα εύστοχα σχόλιά της, παρά την σπάνια αλλά  ουσιαστική παρουσία της, επανακαθόρισαν  τον  λογοτεχνικό μου κόσμο, το οποίο  μετά από τριάντα πέντε(εδώ τη γλύτωσα κατά το ήμισυ, με έσωσε το τριάντα) χρόνια ανάγνωσης είχα δημιουργήσει . Ήμουν σίγουρος για την ευστοχία της όχι όμως και για την διεύρυνση της λίστας μου.
Έτρεξα μετά από τέσσερις μέρες και δανείστηκα το βιβλίο από τη βιβλιοθήκη. Το διάβασα, και η λίστα αυξήθηκε στα δεκάξι.

18 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αρχίζω από το τέλος:
Ζηλεύω τη δανειστική βιβλιοθήκη σας, που τα έχει ό λ α.
Ψάχνοντας καιρό τον Αβεσσαλώμ σε όλα τα γνωστά και άγνωστα βιβλιοπωλεία και στις δανειστικές, είναι σα να άνοιξε η γη και να κατάπιε αυτό το βιβλίο.

Από τα τοπ 15 (16) σας, έχω διαβάσει μόνο 8.

Όταν λέτε «Χαμένες προσδοκίες», μπορείτε να διευκρινίσετε αν εννοείτε τις Μεγάλες Προσδοκίες του Ντίκενς ή τις Χαμένες Ψευδαισθήσεις του Μπαλζάκ;

κ.κ.

ναυτίλος είπε...

Ντροπή σου, ούτε ένας γερμανόφωνος στη λίστα!

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ
Για το "Χαμένες προσδοκίες" περισσότερα αύριο. Ξέχασα το στικάκι στη δουλειά. Αλλά το "Γκάρσκυ" που το έγραψα "Γκάτσκυ" δεν το προσέξατε, αγαπητή μου. Δεν με διαβάζετε προσεχτικά, δεν με διαβάζετε!
Καλό βράδυ
Εγώ θα δω αυτό:
http://ornithologicus.blogspot.gr/2013/09/blog-post.html

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

@Ναυτίλος
Ντροπή μου, φυσικά, αφού ξέχασα το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα που γράφτηκε ποτέ "Η μεγάλη πλατεία" του Νίκου Μπακόλα. Το σκεφτόμουν στο μηχανάκι καθώς γύριζα από τη δουλειά και κόντευα να τρακάρω. Αλλά τώρα αποκαταστάθηκε η τάξη χωρίς ν'αλλάξει η λίστα και το κείμενο.
Καλό βράδυ!

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ
Τζίφος! Η ταινία που νόμιζα ότι θα δω ήταν απόσπασμα και μάλιστα η εισαγωγή! Οψόμεθα!

Lapsus digiti είπε...

Αγαπητέ Άνθρωπε Χωρίς Ιδιότητες, τόσο πολύ λοιπόν σας άρεσε το βιβλίο του Ρίχλερ; Χαίρομαι!

Δυστυχώς (ή ευτυχώς!) ανήκα στα παιδιά που δεν ευτύχησαν να βρουν μια έτοιμη βιβλιοθήκη απ' τους γονείς τους. Έτσι αναγκάστηκα να καταφύγω στις δανειστικές βιβλιοθήκες για να ικανοποιώ τις ολοένα και διογκούμενες ορέξεις μου, κι εκεί βρήκα έναν άνθρωπο που αναγνώρισε το πάθος μου για τα βιβλία και μου πρότεινε ό,τι καλύτερο είχε διαβάσει εκείνος. Σ' εκείνον χρωστώ ότι έχω διαβάσει και τα 16 βιβλία της όμορφης λίστας σας -με τη διαφορά ότι έχω μείνει μεταξεταστέα στον Προυστ, έχοντας διαβάσει μόνο τους δυο πρώτους τόμους.

Τιμή και δόξα στις δανειστικές βιβλιοθήκες!

Έχω πολλές φορές αναρωτηθεί τι σημαίνει να είναι κάποιος/κάποια επαρκής αναγνώστης/ αναγνώστρια και κατέληξα στην απόφαση ότι δε θα επιτρέψω ποτέ στον εαυτό μου να θεωρηθεί ως τέτοια. Οι συζητήσεις με βιβλιόφιλους με κάνουν να αναγνωρίζω τις ελλείψεις μου και να θέτω σε δοκιμασία τα αναγνωστικά μου κριτήρια -τί άλλο να ζητήσει κανείς μετά την ανάγνωση; Γόνιμος ο αναστοχασμός. Ακόμη γονιμότερος ο διάλογος!

Σας ευχαριστώ από καρδιάς!




ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ.
Ωχ! «Χαμένες προσδοκίες» έγραψα; Τώρα ποιος τον πιάνει τον Μίχο! Για μια ακόμα φορά δικαιώθηκε. Την φορά που έγραψα τον Καχτίτση, Ταχτίτση και τι δεν άκουσα.
Ημιμαθής, φτωχαλαζών ανθρωπάκος, ο καημένος.
Δεκαπέντε φορές(πάλι το δεκαπέντε;) διάβασα το βιβλίο, δεκάδες φορές το ονομάτισα στις μνημειώδεις αναφορές μου στην παρέα μου και κανείς δεν με διόρθωσε. Λέτε να γνώριζαν το λάθος μου και να έπαιζαν, αντιστρέφοντας τους όρους, πίσω από την πλάτη μου; Μα και σεις παρατηρητικότητα που την έχετε!
Πέρα από τη πλάκα, όταν ανέβαζα το κείμενο ο χρόνος μου ήταν περιορισμένος. Έξη παρά δέκα έπρεπε να πάρω την κόρη μου στο φροντιστήριο, να γυρίσω να «ανεβάσω» το κείμενο, το οποίο όταν το διόρθωνα από τα λάθη κάποιο από τα options του Word μου «έτρωγε» τα γράμματα. Πήγα στα options στο Edit και ξεμαρκάρησα το overtype mode. Η ώρα ήταν έξη και τέταρτο, έπρεπε να πάω στο super market να αγοράσω κάποια πράγματα, να γυρίσω να πάρω την κόρη μου από το φροντιστήριο στις επτά, να κάνω ένα πρόχειρο μπάνιο, να ντυθώ και να είμαι ξανά στη δουλειά μου στις επτάμιση. Χαμένος στη μετάφραση με λίγα λόγια.
Αλλά για να σοβαρευτούμε λιγάκι, που το είδατε γραμμένο το «Χαμένες προσδοκίες»; Για κοιτάχτε λίγο καλύτερα!
Καλό απόγευμα!
Υ.Γ Το «Χέρτσογκ» που το έγραψα «Χέρτζοκ» δεν το είδατε;

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

@Lapsus digiti
Εγώ να δείτε πόσο χάρηκα διαβάζοντας αυτό το βιβλίο. Καιρό είχα να διαβάσω ένα βιβλίο που να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή μου. Η καθημερινή ζωή στο περιθώριο, Μόζες, ο Eφραίμ, ο Μπέρναρντ, ο Μόρρυ, ο Χένρυ, η Λούσυ, ο Ελ Μπι, πάντα κοντά μου.
Έχω τελειώσει το βιβλίο και δεν τολμώ να διαβάσω τίποτα άλλο για να μην χάσω τη μαγεία της ανάγνωσης του. Για να συνεχίσω το διάβασμα μου φαίνεται θα πάρω κι άλλες δόσεις Ρίχλερ. Αν και από ότι πληροφορούμαι το «Σόλομον....» είναι το καλύτερό του από τα μεταφρασμένα στα Ελληνικά.
Γράφοντας επαρκής αναγνώστης δεν αναφέρομαι σε μετρήσιμα μεγέθη. Δεν μιλώ για πόσα βιβλία διάβασε κάποιος. Άλλωστε είναι ακλόνητη πεποίθησή μου ότι ουσιαστική ανάγνωση είναι ο τρόπος πρόσληψης του κειμένου, η κατανόηση του, η αφομοίωση του περιεχομένου, η οποία προυποθέτει εκτός της αναγνωστικής επιμέλειας αισθητική ευαισθησία η οποία δεν μεταφέρεται, κυρίως δεν διδάσκεται από πτυχιακούς γνώστες της φιλολογίας, ούτε από αναγνωρισμένους κριτικούς αστέρες των μιντιακών συγκροτημάτων αλλά αποκτάται από την εμπειρία, την διαρκή αναμέτρηση με το κείμενα.
Καλό βράδυ!

Lapsus digiti είπε...


Πάντως εγώ μετά το "Ο Σόλομον..." διάβασα το "2666" του Μπολάνιο! Το απόφθεγμα περί αριστουργήματος του Σερ Χάϊμαν Καπλάνσκυ, που μπήκε ως μότο στο "Ο Σόλομον...", με προετοίμασε καταλλήλως για τις σελίδες 1021 -1022 του "2666".
Δεν έχω διαβάσει τίποτα άλλο από Ρίχλερ αλλά σκοπεύω να το κάνω σύντομα. Προς το παρόν έχω βάλει στο πρόγραμμα άλλους.

Καλό Βράδυ!

ΥΓ.http://www.youtube.com/watch?v=nsfjXNMQt8I

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

@Lapsus digiti
Εγώ πάντως περιμένω να έρθει η αυριανή μέρα να πάω το απογευματάκι στη βιβλιοθήκη να δανειστώ το άλλο βιβλίο του Ρίχλερ "Ο Τζόσουα τότε και τώρα".
Μέχρι τότε βλέπω καμμιά ταινιούλα
Το link δεν με οδηγεί κάπου, δυστυχώς!

Ανώνυμος είπε...

Το κακό είναι ότι από επαγγελματική διαστροφή σπάνια μου ξεφεύγει και το παραμικρό λάθος (συνήθως). Έχω όμως βάλει απαράβατο κανόνα στον εαυτό μου, στις διαδικτυακές βόλτες μου να παραβλέπω ό,τι μου στραβοκάθεται ορθογραφικά και εκφραστικά.
Με τον καιρό έχω γίνει πολύ επιεικής με τα λάθη των άλλων από κεκτημένη ταχύτητα και θυμώνω πάντα, όταν εκ των υστέρων ανακαλύπτω τα δικά μου.

Μπάι δε γουέι, δεν χρειάζεται να απολογηθείτε σε κανέναν για τίποτα.

ΥΓ. Βλέπω πάλι, μετά από αιώνες, το ΧΑΟΣ των Ταβιάνι -ένα κινηματογραφικό ποίημα, που μας προσφέρει ευγενώς ο ORNITHOLOGICUS.

ΥΓ2. Αναγνωστικά βρίσκομαι αλλού.
Διαβάζω το ΜΙΝΤΛΜΑΡΤΣ της Τζορτζ Έλιοτ και νομίζω ότι είμαι σε καλό δρόμο...


κ.κ.

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ.
Ευτυχώς που παραβλέπετε τα ορθογραφικά, αν σας αφήνει ο ορθογραφικός έλεγχος του word, και τα εκφραστικά (υπάρχουν και τέτοια;) λάθη. Διαφορετικά δεν θα πατούσατε το πόδι σας εδώ.
Μπάι δε γουέι, ασφαλώς είστε επηρεασμένη από την ¨Ελιοτ.
ΥΓ Μας πως βλέπετε το ΚΑΟΣ(καλό το Ιταλικό;), το οποίο, δια-καώς, επιθυμώ να δω, αφού η ταινία που μας προσφέρει ο φίλτατος ορνιθολότζικους(εδώ σας έπιασα, έχετε αγγλική γραμματοσειρά στο πληκτρολόγιό σας) είναι περίπου δέκα λεπτά;(ευτυχώς που δεν είναι δεκαπέντε γιατί τότε κάτι θα πάθαινα, πιστέψτε με.)

Ανώνυμος είπε...

Δεν ξέρω τι μου λέτε. Αλήθεια.
Βλέπω το Χάος του Ορνιθολότζικους εδώ:

http://www.youtube.com/watch?v=8Bn56T2M4Us

Έχει διάρκεια 3 ώρες και είμαι στα 2.07 λεπτά, δηλ. στο Ρέκβιεμ.
Ελπίζω να σας βοηθήσει το λινκ.
Δεν ξέρω αν έχει σημασία το ότι το έχω περάσει στους σελιδοδείκτες.

ΥΓ. Ο ορθογραφικός έλεγχος του word δεν είναι πάντα εγγυημένος, σας το εγγυώμαι.
Εσείς, βέβαια, είστε πέρα και πάνω απ' όλα (τα λάθη).

κ.κ.

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ
Έχετε δίκιο. Η ταινία παίζει, σήμερα, κανονικά.
Καλό βράδυ

Ανώνυμος είπε...

Το ωραίο πάνω απ' όλα.


Για σας,
επειδή εκτιμάτε την ομορφιά σε όλες της τις εκφάνσεις.


http://www.youtube.com/watch?v=tZx45WEGf1M#t=20

Χάρμα ιδέσθαι (και ακούειν).

Με την καλημέρα μου! (Ή, ίσως, με την καλησπέρα μου!)

κ.κ.

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

κ.κ
Η άρτια ομορφιά "στην πλήρη αισθησιακήν απόδοσι"
Σας ευχαριστώ για την οπτικοακουστική απόλαυση.

ναυτίλος είπε...

Ας κάνω τα στραβά μάτια για τους γερμανόφωνους αλλά ούτε καν ένας Σελίν στην 16άδα;
Μα σκέψου το λίγο περισσότερο...
Δεν πάει άλλο... δεν μπορώ να το ανεχτώ. Ως άλλος μέγας Χάρολντ Μπλουμ ή Ρανίτσκι, θα βγάλω κι εγώ έναν κανόνα για να αποκαταστήσω την τάξη!

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

Η κερκίδα διαμαρτύρεται, βάλε μέσα τον Τζόυς, το Ναμπόκωφ ρε!, Τι αφήνεις τον Τσέχωφ στον πάγκο, κοιμάσαι; Τον Μέλβιλ τη τον κοιτάς μια ώρα, θα τον ματιάσεις. Κάνε καμιά αλλαγή, καραγκιοζάκο!
Η ομάδα πάει καλά, αλλά χρειάζεται φρεσκάρισμα. Θα κάνω δύο αλλαγές. Στη θέση του Σκαρίμπα μπαίνει ο Νίκος Μπακόλας με την «Μεγάλη Πλατεία» και στη θέση του Μπάρνς ο Μαρκ Τουέιν με τις «Περιπέτειες του Χακ Φιν». Τέλος.
Υ.Γ @Ναυτίλος
Ο Σελίν δεν βρίσκεται στα πλάνα μου. Τον έχω δώσει δανεικό σε άλλη ομάδα μήπως και αποδώσει εκεί καλύτερα.
Καλό βράδυ!