ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗΣ
Ο τελευταίος ψυχροπολεμικός ηγέτης κατάφερε για μισό αιώνα να εκφράσει τις προσδοκίες ενός μεγάλου τμήματος του λαού του για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. Για εκατομμύρια Κουβανούς είναι ο μοναδικός ηγέτης που γνώρισαν ποτέ. Για πολλούς άλλους υπήρξε εμβληματική μορφή η οποία συμπύκνωσε στο πρόσωπό του την έννοια του επαναστάτη. Οι αμφιλεγόμενες πολιτικές επιλογές ενίσχυσαν τη γοητεία του. Επί των ημερών του η Κούβα της διαφθοράς και της καταπίεσης του Μπατίστα έδωσε τη θέση της σε αυτήν της δωρεάν υγείας και της εκπαίδευσης για όλους. Σε απόσταση μόλις 94 μιλίων από τις ΗΠΑ ο Κάστρο προσδιορίστηκε πολιτικά από τον αντιαμερικανισμό του. Κατάφερε να επιβιώσει από προσπάθειες ανατροπής του και από ένα συνεχιζόμενο αμερικανικό εμπάργκο, καλλιεργώντας συμμαχίες με ό,τι πιο αντιαμερικανικό «κυκλοφορούσε»: από τη Σοβιετική Ενωση ως τη Βενεζουέλα του Τσάβες. Από την άλλη εγκατέστησε προσωποπαγή εξουσία την οποία στήριξε μέσω διώξεων αντιφρονούντων, φίμωσης του Τύπου, καταστρατήγησης των δημοκρατικών διαδικασιών και συχνά στέρησης των Κουβανών από βασικά αγαθά. Η διαιώνιση της εξουσίας, στης οποίας τη γλυκιά γοητεία ο Κάστρο δεν αντιστάθηκε σε αντίθεση με τον συναγωνιστή του Τσε, οδήγησε στον σταδιακό εκφυλισμό της ηγεσίας του σε ένα ακόμη απολυταρχικό καθεστώς.
Το παράδειγμα Κάστρο αποδεικνύει ότι η μόνη δικλίδα ασφαλείας απέναντι στη φθορά και στη διαφθορά της εξουσίας είναι η Δημοκρατία και οι εγγυήσεις που παρέχει για εναλλαγή σε αυτήν ο λαϊκός έλεγχος μέσω της ψήφου. Οποτε επιχειρήθηκε να τεθεί οποιαδήποτε άλλη προτεραιότητα αντί της Δημοκρατίας η κατάληξη ήταν η ίδια και δεν γλίτωσε από τον κανόνα ουδείς, ούτε όσοι ξεκίνησαν με τις καλύτερες προθέσεις και προϋποθέσεις.
Ο τελευταίος ψυχροπολεμικός ηγέτης κατάφερε για μισό αιώνα να εκφράσει τις προσδοκίες ενός μεγάλου τμήματος του λαού του για ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία. Για εκατομμύρια Κουβανούς είναι ο μοναδικός ηγέτης που γνώρισαν ποτέ. Για πολλούς άλλους υπήρξε εμβληματική μορφή η οποία συμπύκνωσε στο πρόσωπό του την έννοια του επαναστάτη. Οι αμφιλεγόμενες πολιτικές επιλογές ενίσχυσαν τη γοητεία του. Επί των ημερών του η Κούβα της διαφθοράς και της καταπίεσης του Μπατίστα έδωσε τη θέση της σε αυτήν της δωρεάν υγείας και της εκπαίδευσης για όλους. Σε απόσταση μόλις 94 μιλίων από τις ΗΠΑ ο Κάστρο προσδιορίστηκε πολιτικά από τον αντιαμερικανισμό του. Κατάφερε να επιβιώσει από προσπάθειες ανατροπής του και από ένα συνεχιζόμενο αμερικανικό εμπάργκο, καλλιεργώντας συμμαχίες με ό,τι πιο αντιαμερικανικό «κυκλοφορούσε»: από τη Σοβιετική Ενωση ως τη Βενεζουέλα του Τσάβες. Από την άλλη εγκατέστησε προσωποπαγή εξουσία την οποία στήριξε μέσω διώξεων αντιφρονούντων, φίμωσης του Τύπου, καταστρατήγησης των δημοκρατικών διαδικασιών και συχνά στέρησης των Κουβανών από βασικά αγαθά. Η διαιώνιση της εξουσίας, στης οποίας τη γλυκιά γοητεία ο Κάστρο δεν αντιστάθηκε σε αντίθεση με τον συναγωνιστή του Τσε, οδήγησε στον σταδιακό εκφυλισμό της ηγεσίας του σε ένα ακόμη απολυταρχικό καθεστώς.
Το παράδειγμα Κάστρο αποδεικνύει ότι η μόνη δικλίδα ασφαλείας απέναντι στη φθορά και στη διαφθορά της εξουσίας είναι η Δημοκρατία και οι εγγυήσεις που παρέχει για εναλλαγή σε αυτήν ο λαϊκός έλεγχος μέσω της ψήφου. Οποτε επιχειρήθηκε να τεθεί οποιαδήποτε άλλη προτεραιότητα αντί της Δημοκρατίας η κατάληξη ήταν η ίδια και δεν γλίτωσε από τον κανόνα ουδείς, ούτε όσοι ξεκίνησαν με τις καλύτερες προθέσεις και προϋποθέσεις.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ
Φιντέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους ή αλλιώς ο άνθρωπος που αντιστάθηκε στην ιμπεριαλιστική αυτοκρατορία των Αμερικανών. Ο άνθρωπος που πήρε τα βουνά, απελευθέρωσε τη χώρα του και της έδωσε αξιοπρέπεια στο παγκόσμιο πολιτικοοικονομικό γίγνεσθαι.
Πιστεύω ότι η Ιστορία, ανεξαρτήτως ιδεολογικής τοποθετήσεως, θα τον συγκαταλέξει σε μια κατηγορία μοναδική, μια κατηγορία που θα είναι αποκλειστικά δική του και δεν θα μπορεί κανείς να ταυτίζεται ή να συγκρίνεται με αυτόν. Σίγουρα η επιβίωση στην εξουσία τόσο πολλά χρόνια δεν έρχεται πάντα με αίσιους και ορθόδοξους τρόπους, σίγουρα υπάρχουν πολλοί που τον κατηγορούν και τον επικρίνουν, ανεξάρτητα όμως με το πού τελικά θα κλίνει η ζυγαριά των ιστορικών, το μόνο σίγουρο είναι ότι όλοι όσοι ασχοληθούν με το φαινόμενο Κάστρο θα καταλήξουν σε ένα κοινό σημείο: ότι αποτελεί ίσως το πιο λαμπρό παράδειγμα αντίστασης και πατριωτισμού στη σύγχρονη ιστορία.
Και βέβαια αγαπώ την πατρίδα μου δεν σημαίνει μόνο αντιστέκομαι στον κατακτητή αλλά δημιουργώ και τις συνθήκες εκείνες που θα την κάνουν δυνατή, να μπορεί να στέκεται στα πόδια της χωρίς κηδεμόνες και πολυεθνικά αφεντικά. Δεν σας κρύβω ότι αντικείμενο ιδιαίτερης μελέτης αποτελεί και η κοινωνική πολιτική του. Ας μην ξεχνάμε ότι η Κούβα είναι μια χώρα με σχεδόν μηδαμινό ποσοστό αναλφάβητων και ας θυμηθούμε επίσης την πολιτική του Κάστρο για τα ορφανά παιδιά όπου ουσιαστικά τα «φύτευε» σε πλούσιες οικογένειες για να αναπτυχθεί η χώρα του ομαλά και να τα σώσει από τα ναρκωτικά και την αλητεία. Απλά πράγματα, απλά λόγια, πιστεύω ότι όχι μόνο θα αποτελεί σύμβολο αντίστασης αλλά και αντικείμενο μελέτης για πολλά χρόνια και θα πρέπει να παραδειγματίσει και άλλους ηγέτες σε πολλές χώρες.
"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ" 24.02.2008
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου