Αν μου πρέπει τιμή είναι που είχα πάντοτε τη λάμπα αναμμένη μέσα στην κάμαρά μου κ’έκανα την εμφάνιση των μυστικών τους μηνυμάτων κρατώντας τις λογοκριμένες τους γραφές πάνω από τη φλόγα
Από το ποίημα του Άρη Αλεξάνδρου "Η αναμμένη λάμπα"
Ως ελάχιστη συμβολή, ανοίγω στην τύχη ένα τεύχος του ΠΟΛΙΤΗ:
Έχω κι άλλες φορές υποστηρίξει ότι οι "διανοούμενοι", κατηγορία κοινωνική και ταυτόχρονα πολιτική, δεν υπάρχουν πια, "τους πάτησε το τρένο", ή έστω με μια ηπιότερη - κι ίσως πιο εύστοχη επισήμανση - το καθεστώς του όρου "διανοούμενος" είναι σήμερα αβέβαιο και ασαφές. Εννοώ διανοούμενους σαν εκείνους που οι ιστορικοί, κοινωνικοί, πολιτικοί και ιδεολογικοί αγώνες του 20ού αιώνα συνέβαλλαν να επιστρατευθούν στα μεγάλα χειραφετημένα και απελευθερωτικά κινήματα, και συνάμα, στις γραμμές της Αριστεράς, εκείνους που ο Γκράμσι, με μιαν οξύτατη κατηγοριοποίηση που επεξεργάστηκε, ονόμασε "οργανικούς" διανοούμενους της εργατικής τάξης. "Το τρένο που πάτησε" τους διανοούμενους δεν είναι άλλο από την αποστράτευσή του, την αποστράτευση που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες και τη μετατροπή τους σε κρατικούς διανοούμενους ή ιδιωτικοποιημένους. Αυτά, βέβαια, δεν σημαίνουν ότι σήμερα δεν υπάρχουν μεγάλα πνεύματα, ότι δεν υπάρχουν μεγάλοι επιστήμονες, δημιουργοί, καλλιτέχνες και διανοητές, ότι οι άνθρωποι του πνεύματος, της τέχνης και της επιστήμης εκφράζονται όλοι μέσα από τη "φτωχή σκέψη", τη μοναδική σκέψη του νεοφιλελευθερισμού του κράτους. Αντίθετα σήμερα οι άνθρωποι της διανόησης έχουν γίνει πολύ περισσότεροι απ' ό,τι σε παλαιότερες εποχές. Άλλαξε όμως η στάση και η οπτική. Κατά κάποιο τρόπο ιδιωτικοποιήθηκαν. ...
Τον αγαπούσα, τον αντιπαθούσα, τον λάτρευα, μου τήν έδινε στα νεύρα, διαφωνούσα, ασπαζόμουν τις απόψεις του... τον είχα δάσκαλο (και ας μην είχαμε ανταλλάξει ούτε καλημέρα). Μόλις τώρα μαθαίνω ότι δεν είναι εδώ πια για να τον αγαπώ, να τον αντιπαθώ, να τον λατρεύω κ.λπ. Γειά σου, δάσκαλε...
@κ.Κεντρωτή Ο Άγγελος Ελεφάντης για μένα και την παρέα μου ήταν "ο πνευματικός μας πατέρας". Έτσι τον αποκαλούσαμε στις συζητήσεις μας, όταν θέλαμε ν'αναφερθούμε στ'όνομά του. Δογματικοί από τα γενοφάσκια μας, δίχως ακόμη τον απαραίτητο κριτικό στοχασμό και γνώση, περιμέναμε να κρατηθούμε από τα γραφόμενά του, για να κρατηθούμε στο δρόμο που είχαμε διαλέξει και κάτι μας έλεγε ότι ήταν ο σωστός. Αυτά παλιά, γιατί αργότερα, κυρίως τα τελευταία χρόνια η αρθογραφία του, δεν ξέρω γιατί, φαινόταν λίγο κουρασμένη. Παρόλα αυτά τον παρακολουθούσα με ενδιαφέρον μέσα από τα "Ενθέματα" της "Αυγής" Για τον "Λογοτεχνικό Πολίτη" που λίγα γράφτηκαν τι να πω. Κρίμα που τα δυσεύρετα, γεμάτα τεύχη της δεκαετίας του 70 τα πέταξα στα σκουπίδια, γιατί οι δρόμοι μου άλλαζαν διαρκώς. Τα σέβη μου, αγαπητέ Δάσκαλε!
4 σχόλια:
Ως ελάχιστη συμβολή, ανοίγω στην τύχη ένα τεύχος του ΠΟΛΙΤΗ:
Έχω κι άλλες φορές υποστηρίξει ότι οι "διανοούμενοι", κατηγορία κοινωνική και ταυτόχρονα πολιτική, δεν υπάρχουν πια, "τους πάτησε το τρένο", ή έστω με μια ηπιότερη - κι ίσως πιο εύστοχη επισήμανση - το καθεστώς του όρου "διανοούμενος" είναι σήμερα αβέβαιο και ασαφές. Εννοώ διανοούμενους σαν εκείνους που οι ιστορικοί, κοινωνικοί, πολιτικοί και ιδεολογικοί αγώνες του 20ού αιώνα συνέβαλλαν να επιστρατευθούν στα μεγάλα χειραφετημένα και απελευθερωτικά κινήματα, και συνάμα, στις γραμμές της Αριστεράς, εκείνους που ο Γκράμσι, με μιαν οξύτατη κατηγοριοποίηση που επεξεργάστηκε, ονόμασε "οργανικούς" διανοούμενους της εργατικής τάξης. "Το τρένο που πάτησε" τους διανοούμενους δεν είναι άλλο από την αποστράτευσή του, την αποστράτευση που παρατηρείται τις τελευταίες δεκαετίες και τη μετατροπή τους σε κρατικούς διανοούμενους ή ιδιωτικοποιημένους. Αυτά, βέβαια, δεν σημαίνουν ότι σήμερα δεν υπάρχουν μεγάλα πνεύματα, ότι δεν υπάρχουν μεγάλοι επιστήμονες, δημιουργοί, καλλιτέχνες και διανοητές, ότι οι άνθρωποι του πνεύματος, της τέχνης και της επιστήμης εκφράζονται όλοι μέσα από τη "φτωχή σκέψη", τη μοναδική σκέψη του νεοφιλελευθερισμού του κράτους. Αντίθετα σήμερα οι άνθρωποι της διανόησης έχουν γίνει πολύ περισσότεροι απ' ό,τι σε παλαιότερες εποχές. Άλλαξε όμως η στάση και η οπτική. Κατά κάποιο τρόπο ιδιωτικοποιήθηκαν.
...
Άγγελος Ελεφάντης
Ο Πολίτης - τ.114, Σεπτ.2003
Τον αγαπούσα, τον αντιπαθούσα, τον λάτρευα, μου τήν έδινε στα νεύρα, διαφωνούσα, ασπαζόμουν τις απόψεις του... τον είχα δάσκαλο (και ας μην είχαμε ανταλλάξει ούτε καλημέρα). Μόλις τώρα μαθαίνω ότι δεν είναι εδώ πια για να τον αγαπώ, να τον αντιπαθώ, να τον λατρεύω κ.λπ. Γειά σου, δάσκαλε...
@κ.σ-μ
Αγαπητή μου καλησπέρα σας.
Εύστοχο το απόσπασμα που παραθέσατε στο σχόλιό σας.
Σας ευχαριστώ
@κ.Κεντρωτή
Ο Άγγελος Ελεφάντης για μένα και την παρέα μου ήταν "ο πνευματικός μας πατέρας". Έτσι τον αποκαλούσαμε στις συζητήσεις μας, όταν θέλαμε ν'αναφερθούμε στ'όνομά του. Δογματικοί από τα γενοφάσκια μας, δίχως ακόμη τον απαραίτητο κριτικό στοχασμό και γνώση, περιμέναμε να κρατηθούμε από τα γραφόμενά του, για να κρατηθούμε στο δρόμο που είχαμε διαλέξει και κάτι μας έλεγε ότι ήταν ο σωστός.
Αυτά παλιά, γιατί αργότερα, κυρίως τα τελευταία χρόνια η αρθογραφία του, δεν ξέρω γιατί, φαινόταν λίγο κουρασμένη. Παρόλα αυτά τον παρακολουθούσα με ενδιαφέρον μέσα από τα "Ενθέματα" της "Αυγής"
Για τον "Λογοτεχνικό Πολίτη" που λίγα γράφτηκαν τι να πω. Κρίμα που τα δυσεύρετα, γεμάτα τεύχη της δεκαετίας του 70 τα πέταξα στα σκουπίδια, γιατί οι δρόμοι μου άλλαζαν διαρκώς.
Τα σέβη μου, αγαπητέ Δάσκαλε!
Δημοσίευση σχολίου