Τρίτη, Δεκεμβρίου 29, 2015

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ 2015


ΖΑΝ ΝΤ'ΟΜΕΡΣΟΝ  "Συνοπτική ιστορία του παντός"

«Με κάθε άνθρωπο που πεθαίνει, το παν, μονομιάς, χάνεται στο μηδέν. Με κάθε παιδί που γεννιέται, το σύμπαν ανασταίνεται» σ.145


Το βιβλίο αυτό το διάβασα δυο φορές μέσα σ’αυτόν τον χρόνο. Την πρώτη φορά έκανα μια γρήγορη, σκαναρισματική ανάγνωση, τη δεύτερη  το διάβασα πιο προσεχτικά. Όλο αυτό το διάστημα των δέκα μηνών,  από την πρώτη ανάγνωση στη δεύτερη,  διάβασα αρκετά βιβλία, από τα οποία μερικά μου άρεσαν, τα περισσότερα όμως όχι. Πάντως, το βιβλίο  του Ντ’Ομερσόν ήταν πάντα στο μυαλό μου, σαν μια υπόσχεση να το ξαναδώ καλύτερα,  όταν πια θα είχα τη διάθεση να το διαβάσω .
Το βιβλίο του Ντ’Όμερσόν είναι, όπως γράφει ο τίτλος, η συνοπτική ιστορία του Παντός. Όλα λοιπόν περιέχονται στον τίτλο του.  Γνωρίζουμε τι είναι ιστορία, όλοι συμφωνούμε σ’αυτό,  αλλά  πρέπει να διευκρινίσουμε,  την έννοια του παντός που δίνει ο συγγραφέας. Το παν είναι αυτό που υπάρχει στη θέση του τίποτα, μεταφέρω πρόχειρα. Επικαλούμαι τα λόγια του συγγραφέα για να μην παρερμηνεύσω τη σκέψη του : «Το παν είναι το διαστελλόμενο σύμπαν μέσα στο οποίο ζούμε και του οποίου η Γη αποτελεί ένα σημείο μικροσκοπικό....Είναι ο κόσμος με την ευρύτερη δυνατή έννοια» σ.261. «Το παν γεννιέται από μια πρωταρχική διάκριση: του παντός απ’ το μηδέν»σ.269. συνεχίζω για να είμαι ακριβής και, μέρες που 'ναι, αποκαλυπτικός. Αυτό είναι ένας γενικός ορισμός. Μπορούμε όμως να μιλήσουμε για την ιστορία του παντός, αν δεν μιλήσουμε για την ιστορία του ανθρώπου; Να απαντήσω πάλι εγώ είναι ανώφελο. Επικαλούμαι ξανά τον συγγραφέα, για να επικυρώσει τα γραφόμενά μου: «Η συνοπτική ιστορία του παντός δεν είναι παρά μια εισαγωγή στην καθημερινή ζωή».σ.134. Να τη λοιπόν η απάντηση. Θέλετε κι άλλο; «Εμείς είμαστε μέσα στο παν, και το παν είναι μέσα μας αυτό μας διαποτίζει, κι εμείς το απορροφούμε» σ.150. 

Ωραία, καλά τα πήγαμε. Δυο-τρεις προτάσεις από ένα βιβλίο 393 σελίδων. Κι αν θέλουμε να είμαστε περισσότερο ακριβείς κι αντικειμενικοί, ας αφήσουμε το ίδιο το παν να μας μιλήσει για τον εαυτό του: «Τι είμαι εγώ; Ας πούμε κατ’αρχάς, για ν’απλοποιήσουμε τα πράγματα, που είναι ήδη αρκετά σύνθετα, πως είμαι το σύνολο όλων των πραγμάτων που υπάρχουν στο χώρο και στο χρόνο.» σ.340

Μέχρι εδώ, καλά τα γράφω. Αλλά γιατί μυθιστόρημα.; Πες τα Ζαν, γιατί εμένα ποιος θα με πιστέψει: «Αυτό που προσφέρουμε στους αναγνώστες μας, είναι το Bildungroman του παντός, η φανταστική και συναισθηματική αφήγηση της δημιουργίας και της διαδρομής του»σ.133. Ακόμη περισσότερα θέλετε; «Κάθε ζωή είναι και μια περιπέτεια. Κάθε ζωή είναι κι ένα μυθιστόρημα. Το παν είναι η περιπέτεια των περιπετειών- και το μυθιστόρημα των μυθιστορημάτων το μέγα μυθιστόρημα του παντός....»σ.327
Αυτά τα λίγα ψήγματα λόγου είναι, νομίζω, αρκετά για να  βιβλίο που το θεωρώ ένα από τα καλύτερα που διάβασα ποτέ.

4 σχόλια:

Rosa Mund είπε...

Α, τι ωραία. Αυτή την εποχή μάλλον κουβαλάμε τα ίδια μυαλά.
Έψαχνα το βιβλίο που είχα σημειώσει κατά σύστασή σας.
Εξαντλημένο.
Τελικά το βρήκα στη δανειστική του Γαλλικού Ινστιτούτου της Αθήνας. Άρχισα να το διαβάζω πρωτοχρονιάτικα. Είμαι στη σελίδα 65.

Καλή χρονιά!
Εύχομαι
"...το δικό μας το παν, γεμάτο ευτυχίες και δυστυχίες, πόνους κι ελπίδες, αυτό το παν μέσα στο οποίο ζούμε όλες τις μέρες της ζωής μας..." (σελ.12)
να φέρει
ό,τι καλό στο προσωπικό σας σύμπαν και στο παν γύρω σας.


https://www.youtube.com/watch?v=pvbc7hRTGO

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

Χρόνια πολλά και καλή χρονιά!
Κι εγώ χαίρομαι, αλλά στεναχωριέμαι παράλληλα, σκεπτόμενος πού θα χωρέσουν οι σημειώσεις σας, από ένα βιβλίο που είναι μοιραίο να επανερχόμαστε διαρκώς.

Το βίντεο δεν υπάρχει.
Λυπούμαστε γι'αυτό

Αυτό, όμως, υπάρχει για τα χρόνια που έρχονται
https://www.youtube.com/watch?v=CU3MnQHTPwI

υγ Και μην ξεχνιόμαστε¨Το παρελθόν παίζει εκκλησιαστικό όργανο· το μέλλον, σάλπιγγα.

Rosa Mund είπε...

Ευχαριστώ για όλα.
Επανέρχομαι. Το βίντεο υπάρχει όταν το παραθέτει κανείς σωστά.
https://www.youtube.com/watch?v=pvbc7hRTGO0



BURNT NORTON

Ο παρών χρόνος και ο παρελθών χρόνος
είναι ίσως και οι δύο παρόντες στον μέλλοντα χρόνο
και ο μέλλων χρόνος να περιέχεται στον παρελθόντα χρόνο.
Αν όλος ο χρόνος είναι αιωνίως παρών
όλος ο χρόνος δεν μπορεί να πληρωθεί.
Ό,τι θα μπορούσε να συμβεί είναι μια αφαίρεση
που παραμένει μια διαρκής δυνατότητα
μόνο σ' έναν κόσμο από εικασίες.
Ό,τι θα μπορούσε να συμβεί και ό,τι συνέβη
δείχνουν σ' ένα τέλος, που είναι πάντοτε παρόν.
Βήματα αντηχούν στη μνήμη
στο μονοπάτι που δεν πήραμε
προς την πόρτα που ποτέ δεν ανοίξαμε
του κήπου με τις τριανταφυλλιές. Οι λέξεις μου αντηχούν
επομένως, στο μυαλό σου.
Όμως για ποιό λόγο
να ταράξει κανείς τη σκόνη στην κούπα με τα ροδόφυλλα
δεν ξέρω.
Άλλοι αντίλαλοι
κατοικούν στον κήπο.

T. S. Eliot, Τέσσερα κουαρτέτα, μετάφραση: Χάρης Βλαβιανός
[από τη δίγλωσση έκδοση των Τεσσάρων Κουαρτέτων, Εκδόσεις Πατάκη 2012]

ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΧΩΡΙΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ είπε...

Τώρα όλα εντάξει.
Με το ποίημα μου θυμίσατε αυτό από την αγαπημένη μου

https://www.youtube.com/watch?v=bN1lMg3Rw_Y

"Burnt Norton (Interlude)"

Time present and time past
Are both perhaps present in time future
And time future contained in time past
If all time is eternally present
All time is unredeemable
What might have been is an abstraction
Remaining a perpetual possibility
Only in a world of speculation
What might have been and what has been
Point to one end, which is always present
Footfalls echo in the memory
Down the passage which we did not take
Towards the door we never opened
Into the rose-garden