ΠΟΝΑΝΕ, ΩΡΕ ΤΑ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙΑ;

Τα ιστολόγια είναι ένας από τους πολλαπλούς αποδέκτες των κοινωνικών διεργασιών. Είναι τόσο μεγάλη και πολύμορφη η γκάμα της κοινωνικής παρέμβασης στο διαδίκτυο, που δυσκολεύεσαι να την παρακολουθήσεις. Όλα τα πολιτικά, κοινωνικά, πολιτισμικά και ιδεολογικά ρεύματα βρίσκουν έκφραση στο καινούργιο «μέσον». Η πρωτοτυπία και μοναδικότητα του «χώρου», άρα η έλξη που προκαλεί, βρίσκεται στην ελευθερία που προσφέρει, σε οποιονδήποτε θελήσει να εκφράσει την άποψή του. Άποψη που καταγράφεται δίχως καμμιά διαμεσολάβηση ή λογοκρισία, σ’ένα απεριόριστο, εν δυνάμει, ακροατήριο. Η κοινωνία λοιπόν παύει να λειτουργεί δια αντιπροσώπων, όσον αφορά την παραγωγή λόγου, οι πολίτες έχουν πια τη δυνατότητα να εκφράσουν την άποψή τους απ’ευθείας στην αγορά των ιδεών, δίχως το φιλτράρισμα της γνώμης τους από την ιδεολογική και πολιτική επεξεργασία των κομματικών μηχανισμών, ούτε από τη δημοσιογραφική αποτύπωση και σχολιασμό.

Η πρωτόγνωρη αυτή διαδικασία ρίχνει στο παιγνίδι αναρίθμητες δυνάμεις της κοινωνικής ρητορικής, οι οποίες παγιδευμένες μέχρι τώρα στον οικείο χώρο τους, δεν είχαν τις διεξόδους εκείνες που θα τις έκαναν να αποκτήσουν δημόσιο λόγο. Βρίσκοντας λοιπόν ο ιστολόγος στο δημόσιο χώρο του διαδικτύου ένα ακροατήριο διψασμένο ν’ απαλλαγεί από τους αναγνωρίσιμους χώρους παραγωγής λόγου, αποτυπώνει την προσωπική του κατάθεση στη δημόσια σφαίρα δίχως εξουσιαστικές διαμεσολαβήσεις. Αποσπασμένος από την ανωνυμία  της εντοπιότητας, τοποθετείται στην οικουμενικότητα της δημοσιότητας.

Η ριζική αυτή μετάσταση του ιδιωτικού σε δημόσιο, σε αρκετές περιπτώσεις οδηγεί σ’ένα λαικισμό, ο οποίος κυριαρχεί στον καινούργιο λυτρωτικό τόπο, μεταφέροντας όλο τον κεντρικό πυρήνα της ιδεολογικής καταγωγής του στο νέο μέσο.

Το λαικισμό σε γενικές γραμμές τον διακρίνει η ρητορική που αποφεύγει ή αγνοεί την πολυπλοκότητα της κοινωνίας. Ο λαικιστικής απλοποιεί τα προβλήματα, κολακεύει την έννοια «λαός», δίνοντας στον όρο μια γενική ερμηνεία, αγνοώντας τις ταξικές διαστρωματώσεις. Ο λαικιστής φορά το διανουμενίστικο αμπέχωνό του, γίνεται κυνικός, αγαπησιάρικος και λεβέντης, ασπαζόμενος την «μικροηδονή του υβρεολογίου» και απευθύνεται στο συναίσθημα του ακροατηρίου του. Λοιδωρεί και πολεμά τις πολιτικές και πολιτισμικές ελίτ, απ’όλο το φάσμα του κοινωνικού χώρου, υπηρετεί την εντιμότητα και τον αντικομφορισμό, βρίσκεται διαρκώς απέναντι σ’αυτούς που συμβιβάστηκαν με την εξουσία. Η γλώσσα του είναι δίχως ιδεολογικό προσανατολισμό, απαραίτητα καταγγελτική, με λεξιλόγιο αρκετές φορές της πιάτσας, ώστε η απόσταση με τον λόγο των καταγγελούμενων όχι μόνο να απέχει αλλά να διαφοροποιείται κοινωνικά. Με επικαιροποιημένα στοιχεία και ευρεία νοηματική χωρητικότητα ώστε να περιλαμβάνει το σύνολο του ακροατηρίου του, ο λόγος του λαικιστή εξαντλείται στην καταγγελία και στιγματισμό των στοχοποιημένων ελίτ, που κατόρθωσαν με το συμβιβασμό και την απεμπόλιση των ιδανικών που κάποτε υπηρετούσαν, να υπηρετούν την εξουσία.

Η γενική αυτή τοποθέτηση μπορεί να χαρακτηριστεί ως ήδη καταχωρημένη ανάγνωση του λαικισμού. Υπάρχει όμως τώρα στα ιστολόγια μια κατηγορία λαικισμού, που εκτός των χαρακτηριστικών που αναφέρθηκαν, εμφανίζει κάποια στοιχεία που διαφεύγουν από τις μέχρι τώρα προσπάθειες καταγραφής του φαινομένου. Πρέπει λοιπόν, να ανιχνεύσουμε ωρισμένα χαρακτηριστικά που τον εμπλουτίζουν αλλά παράλληλα τον διαφοροποιούν από την παραπάνω ανάλυση.

Η ιδιαιτερότητα αυτή του λαικισμού χαρακτηρίζεται από την πολυμορφία της τοποθέτησής του. Με άκριτη ευκολία καταργεί τα όρια παράδοσης – νεωτερισμού, λαικού και ελίτ, κατορθώνοντας να ελίσσεται ανάμεσα σ’αυτά τα αντιθετικά ζεύγη.

Ο λαικιστικής μας αναρτά στο ιστολόγιό του πενιές και σονάτες, Γιώτα Λύδια και άριες, Τσε και Γιανναρά, Sex pistols και Καζαντζίδη, υποστηριζόμενος, προφανώς, από την ευρυμάθειά του, την υποσιτισμένη πνευματική του αυτάρκεια, και την ανάγκη του ν’ αναδείξει την ελευθερία που του προσφέρει η γνώση.

Οι επιλογές του λειτουργούν σαν άλλοθι του συντηρητικού του λόγου. Η προσπάθειά του να επενδύσει σε στοιχεία λαικότητας, αφυδατώνουν τη δυναμική των προτύπων που επικαλείται. Αποσπά τους αυθεντικούς λαικούς δημιουργούς από το χώρο που τους έχει αναδείξει, και τους παρουσιάζει αποδυναμωμένους από τη γνήσια λαική καταγωγή τους. Οι γνήσιοι λαικοί δημιουργοί με την μεταχείρηση του λαικιστή μας, αποκτούν συμβολικό χαρακτήρα, γεγονός που τους απογυμνώνει από τα επενδυμένα όνειρα των λαικών στρωμάτων, και τους καθιστά μνημεία στην ταφική ζώνη του διαδικτύου.

Η διαρκής αυτή μετακίνηση μεταξύ μοντερνισμού και παράδοσης, εθνικισμού και διεθνισμού, φοβισμού και συναδέλφωσης, δεν τον διαφοροποιεί από τον πυρήνα της ιδεολογίας του. Ιδεολογία βαθύτατα συντηρητική που στοχοποιεί κάθε μορφής ετερότητα, η οποία εστιάζει τη δημόσια παρουσία της στη διεύρυνση και διαρκή ρήξη με τη συλλογική αδιαφορία, τη μισαλλοδοξία, την πολιτική και ιδεολογική ορθότητα, την κρατική αναλγησία, την πολιτική και οικονομική κυριαρχία της αστικής τάξης, διατηρώντας στο προσκήνιο την ανάγκη για ριζική ανατροπή του κόσμου που τις εκτρέφει.