18 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 1922

Όταν χάραζε το Σάββατο στις 18 Νοεμβρίου 1922 είχε ακόμη τις αισθήσεις του. Στις έξη ζήτησε γάλα, προσθέτοντας μ’ένα χαμόγελο: «Όπως πάντα, για να σου κάνω το χατήρι». Στις δέκα έστειλε τον Οντιλόν στο Ριτζ για μια παγωμένη μπύρα. «Όπως όλα κι αυτή θα φτάσει όταν είναι πολύ αργά», είπε. Ανέπνεε με μεγάλη δυσκολία Το πρόσωπό του λευκό και κάτιχνο, η μαύρη του γενειάδα είχε ξαναμεγαλώσει. Και τα μάτια του, με μια υπέροχη ένταση, φάνταζαν να ατενίζουν αόρατα πράγματα. «Άφησέ με, θέλω να μείνω μόνος μου», μουρμούρισε. Η Σελέστ στάθηκε δίπλα του στην εσωτερική πόρτα, κρυμμένη από την μπλε σατέν κουρτίνα του κρεββατιού, αλλά εκείνος ένιωθε την παρουσία της. «Γιατί περιμένεις, Σελέστ;». «Φοβάμαι ν’αφήσω τον κύριο». «Μην λες ψέματα, Σελέστ, το ξέρεις πως εκείνη έχει έρθει». Ο Προυστ είχε στυλώσει τα μάτια του στην άλλη πόρτα, εκείνη από την οποία έμπαιναν οι επισκέπτες, από την οποία, ένας τελευταίος επισκέπτης μόλις είχε μπει. « Είναι μεγάλη, πολύ μεγάλη», αναφώνησε, «είναι πολύ μεγάλη, πολύ σκοτεινή! Είναι ντυμένη στα ολόμαυρα, είναι άσχημη, με τρομάζει». «Δεν πρέπει να φοβάστε, εγώ είμαι εδώ, θα την κάνω να φύγει». «Όχι, μην την αγγίζεις, Σελέστ». Κανένας δεν πρέπει να την αγγίξει! Είναι ανελέητη, κάθε στιγμή που περνάει γίνεται όλο και πιο φοβερή!» Είχε φτάσει η ώρα και με το παραπάνω να φωνάξουν τους γιατρούς.
Ο Ρομπέρ Προυστ έσπευσε από τον νοσοκομείο του, τον ακολούθησε ο γιατρός Μπιζ, η μεγάλη πομπή των νοσοκόμων με τις βεντούζες τους ασκούς οξυγόνου, τις σύριγγες και ο Οντιλόν με την μπίρα. Με θυμωμένα μάτια ο Προυστ αγνόησε τους εισβολείς και μουρμούρισε: «Σ’ευχαριστώ, αγαπητέ μου Οντιλόν, που μου έφερες την μπίρα». Υποβλήθηκε σιωπηλά σε μια ένεση από τον γιατρό Μπιζ, ενώ ο Ρομπέρ του κρατούσε σφικτά το χέρι. Αλλά μόλις η Σελέστ σήκωσε τα σκεπάσματα ένιωσε τα δάχτυλά του να της σφίγγουν τον καρπό, μέχρι που έγινε κατακόκκινος από το αίμα, και άκουσε τη φωνή του να ψιθυρίζει: « Αχ Σελέστ, γιατί τους άφησες;» Οι γιατροί εκτέλεσαν το άχρηστο τελετουργικό τους μάταια. Οι βεντούζες που προορίζονταν να τραβήξουν το σπασμένο απόστημα και να τονώσουν την αδύναμη καρδιά του δεν έπιαναν πάνω στο σχεδόν νεκρό δέρμα του. Στις τρεις το απόγευμα ο Ρομπέρ ανασήκωσε απαλά τον αδελφό του στα μαξιλάρια: « Σ’ενοχλώ, αγόρι μου», είπε. «Φοβάμαι πως σε πονάω». «Αχ,, ναι, Ρομπέρ μου», αποκρίθηκε ο Μαρσέλ, τα τελευταία του λόγια, πριν χάσει τις αισθήσεις του. Λίγο αργότερα όμως ακούστηκε να λέει: « Μητέρα». Η Μαυροφόρα Γυναίκα, που εξεγέρθηκε πριν πέντε χρόνια από την απαράδεκτη προσφορά του μυθιστορήματος του και την κάθοδό του στην τελική άβυσσο των Σόδομων, είχε έρθει και είχε φύγει. Ο Μαρσέλ είχει συγχωρέσει τον Ρομπέρ, που με τη γέννησή του τον είχε πραγματικά πληγώσει. Καί τώρα υπήρχε μόνο η νεαρή μητέρα, αποκαταστημένη όπως ήταν πριν αρχίσει να χάνεται ο χρόνος, πριν ακόμη φανεί πως αρνείται να του δώσει την αγάπη της. Ο Προυστ πέθανε στις πέντε κα μισή, ήρεμος και ασάλευτος, με τα μάτια ακόμη ασάλευτα.

GEORGE PAINTER "MARCEL PROUST"

Διαβάζω την αρχή της «Φυλακισμένης» εδώ