Κυριακή, Σεπτεμβρίου 07, 2014

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ " ΑΛΜΠΕΡΤΙΝ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΗ"

Όποιος ενδιαφέρεται για την πλοκή του μυθιστορήματος, ας  μην σπαταλήσει το χρόνο του διαβάζοντας ολόκληρο το βιβλίο. Υπάρχουν άλλα εξαίρετα μυθιστορήματα που περιμένουν την ανάγνωσή τους. Η πλοκή της ιστορίας βρίσκεται συμπυκνωμένη, όπως στους άλλους τόμους, στο τέλος τους βιβλίου. Πέρα, όμως, από τα γεγονότα που συμβαίνουν στο μυθιστόρημα, υπάρχει  η εξέλιξη της σκέψης του ήρωα. Η προσπάθειά του να κατανοήσει και να ερμηνεύσει  αυτό που συμβαίνει, αλλά παράλληλα να παρακολουθήσει την διαδικασία της εσωτερικής μετάβασης από τη μνήμη στη λήθη, και τον επαναπροσδιορισμό του Χρόνου μέσω της Τέχνης. Είπαμε ότι το βιβλίο είναι, όπως γράφει ο Παναγιώτης Πούλος στο «Επίμετρο» του τόμου, «…βιβλίο των παθών της ψυχής».
Όμως όταν ο αφηγητής εγκαταλείπει την πρωτοπρόσωπη αφήγηση, προσωρινά, εντός παραγράφου, μακροσκελούς ενίοτε, περνώντας στη πληθυντική αφηγηματική εκδοχή , απομακρύνεται από τη δική του ερμηνεία της συμπεριφοράς των ηρώων του μυθιστορήματος, διευρύνοντας τη ματιά του, πεισμένος από τη γενικευμένη ορθότητα της άποψής του, συμπεριλαμβάνοντας εμάς τους αναγνώστες στη αφήγησή του, ως υποκείμενα της συλλογικής εμπειρίας. Τότε η αμφιβολία του απομακρύνεται, σβήνει. Στον πληθυντικό, η διεύρυνση του αφηγηματικού προτύπου  δεν αφορά την ικανότητα ή την τακτική του αφηγητή, αλλά την πεποίθησή του για την ερμηνευτική απόδοση της αφηγηματικής τακτοποίησης της ιστορίας, και, κυρίως, την εγωπαθή στάση του πρώτου προσώπου απέναντι στα γεγονότα.
Η πρωτοπρόσωπη ερμηνεία μπορεί να δείχνει περισσότερο εγωπαθής, αφού μόνο εγώ μπορώ να σας αφηγηθώ τι μπορεί να συμβαίνει, όχι μόνο στην ιστορική κατάθεση των γεγονότων, αλλά και την ψυχολογική διάσταση των ηρώων της διήγησης, όμως μεταβαίνοντας στον πληθυντικό περιλαμβάνω και σας στην αλήθεια μου. Για να το καταφέρω, παύω να μιλώ με τον ατομικό λόγο, αφηγούμαι στον πληθυντικό, που συμπεριλαμβάνει το κύρος του κοινωνικοποιημένου λόγου, βασιζόμενος στην εμπειρική, βιωματική του εκδοχή. Ο αφηγηματικός λόγος αποκτά τώρα  την καθαρότητα, προσεγγίζει την ακρίβεια του επιστημονικού λόγου, ξεφεύγει από τον συναισθηματισμό και την αμφιβολία του ένός, γενικεύει το συλλογισμό και τον κάνει οικουμενικό.
Η ανάγκη του αφηγητή να τεκμηριώσει την αλήθεια του, τον οδηγεί στην συλλογική αλήθεια. Όμως εδώ βρίσκεται η δυσκολία, περισσότερο θα έλεγα, η αντίφασή του. Ναι, η συλλογική πιστοποίηση των επιχειρημάτων μας βοηθά, αν υπάρχει σαν συλλογικότητα. Μήπως όμως οι «αλήθειες» είναι όσοι και οι αναγνώστες; Τότε μήπως ο αφηγητής οδηγείται σε αδιέξοδο;
Ο αφηγητής στην προσπάθειά του για αυτογνωσία, μεταφέρεται στη συλλογική εμπειρία, ως αποδεικτικό στοιχείο της προσπάθειάς του για την εξέλιξη της μεταμόρφωσης της μνήμης και το Χρόνου σε Τέχνη, που αποτελεί το ζητούμενο της στοχαστικής προσέγγισης των γεγονότων. 
Αν αυτό βοηθά στην αφηγηματική τακτική είναι κάτι που θα λύσει ο χρόνος. Γιατί το «Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο» δεν τελειώνει ποτέ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: